Typescript Nedir ?

TypeScript, Microsoft tarafından geliştirilmiş ve 2012 yılında piyasaya sürülmüş bir programlama dilidir. JavaScript'in tüm özelliklerini içermekle birlikte, statik tip kontrolü gibi ek özellikler sunar. TypeScript kodu, JavaScript'e derlenerek çalışır ve bu sayede herhangi bir JavaScript ortamında kullanılabilir.

TypeScript, modern yazılım geliştirme süreçlerinde verimliliği artıran, hataları azaltan ve kodun sürdürülebilirliğini sağlayan güçlü bir araçtır. JavaScript’in esnekliğini koruyarak daha sağlam bir yapı sunan TypeScript, özellikle büyük ve karmaşık projelerde tercih edilmelidir.

TypeScript ve JavaScript Arasındaki Farklar

TypeScript, JavaScript'in bir süperseti olduğu için her JavaScript kodu geçerli bir TypeScript kodudur. Ancak TypeScript, statik tip kontrolü, arayüzler ve gelişmiş IDE desteği gibi özelliklerle JavaScript'ten ayrılır.

Neden TypeScript Kullanmalısınız?

1. Statik Tip Kontrolü

Statik tip kontrolü, geliştiricilere kod yazarken hataları önceden tespit etme imkanı tanır. Bu, özellikle büyük projelerde hem zaman tasarrufu sağlar hem de hata oranını azaltır.

2. Daha İyi IDE Desteği

TypeScript, popüler geliştirme ortamlarında (VS Code, WebStorm, vb.) daha iyi bir deneyim sunar. Otomatik tamamlama, hata denetimi ve kod navigasyonu gibi özelliklerle verimliliği artırır.

3. Karmaşık Projeler İçin Daha İyi Yapı

Büyük projelerde, kodun okunabilir ve sürdürülebilir olması kritik öneme sahiptir. TypeScript'in sağladığı sınıflar, arayüzler ve modüller, kod organizasyonunu kolaylaştırır.

4. Popüler Framework Desteği

Angular, NestJS ve Vue gibi popüler framework'ler TypeScript ile uyumludur ve hatta bazıları TypeScript'i temel alır.

TypeScript Nasıl Kurulur?

Adım 1: Node.js ve npm’i Yükleyin

TypeScript’i yüklemek için öncelikle Node.js ve npm (Node Package Manager) yüklü olmalıdır.

Adım 2: TypeScript Yükleme

Terminalde aşağıdaki komut ile TypeScript'i global olarak yükleyebilirsiniz:

npm install -g typescript

Adım 3: TypeScript Versiyonunu Kontrol Edin

Yüklemenin başarılı olduğunu doğrulamak için şu komutu çalıştırabilirsiniz:

tsc --version

TypeScript Temel Kavramları

1. Türler (Types)

TypeScript'in temelini statik tip kontrolü oluşturur. Aşağıda, TypeScript'te kullanılan bazı temel türler bulunmaktadır:

• string

• number

• boolean

• array

• tuple

• enum

• any

• void

• never

Örnek:

let isim: string = "Ahmet";
let yas: number = 30;
let aktif: boolean = true;

2. Arayüzler (Interfaces)

Arayüzler, bir nesnenin yapısını tanımlamak için kullanılır.

Örnek:

interface Kullanici {
  isim: string;
  yas: number;
  aktifMi: boolean;
}

let kullanici: Kullanici = {
  isim: "Ahmet",
  yas: 30,
  aktifMi: true
};

3. Sınıflar (Classes)

TypeScript, nesne yönelimli programlama (OOP) paradigmasını destekler.

Örnek:

class Araba {
  marka: string;
  model: number;

  constructor(marka: string, model: number) {
    this.marka = marka;
    this.model = model;
  }

  calistir(): void {
    console.log(`${this.marka} ${this.model} çalıştı.`);
  }
}

let araba = new Araba("Toyota", 2023);
araba.calistir();

4. Modüller ve Dosya Organizasyonu

TypeScript, modüler bir yapıya sahiptir ve kodun farklı dosyalara bölünmesine olanak tanır.

Örnek:

math.ts

export function topla(a: number, b: number): number {
  return a + b;
}

main.ts

import { topla } from "./math";
console.log(topla(2, 3));

TypeScript’in Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları

• Hata oranını azaltır

• Büyük projelerde kodun sürdürülebilirliğini artırır

• Daha iyi IDE desteği

• Zengin tip sistemi

Dezavantajları

• Öğrenme eğrisi (özellikle JavaScript'ten yeni geçenler için)

• Derleme süreci ek bir adım gerektirir

• Küçük projelerde gereksiz olabilir.

TypeScript ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

TypeScript Ücretli mi?

Hayır, TypeScript tamamen açık kaynaklı ve ücretsizdir.

TypeScript'i Kimler Kullanmalı?

Büyük projelerde çalışan ekipler, nesne yönelimli programlama yapmak isteyen geliştiriciler ve kodun sürdürülebilirliğine önem verenler TypeScript'i tercih etmelidir.

TypeScript Hangi Projelerde Kullanılmalı?

TypeScript, büyük ve uzun vadeli projeler için idealdir. Özellikle Angular gibi framework'lerle çalışırken faydaları belirginleşir.