Angular, web uygulamaları geliştirmek için kullanılan, açık kaynak kodlu ve güçlü bir framework’tür. Google tarafından geliştirilen bu platform, dinamik ve zengin web uygulamaları oluşturmayı kolaylaştırır. Özellikle büyük ölçekli projeler için tercih edilen Angular, kapsamlı özellikleri ve modüler yapısıyla dikkat çeker.
Angular Nedir?
Angular, HTML, CSS ve JavaScript kullanarak modern, tek sayfalık web uygulamaları (SPA - Single Page Application) geliştirmeyi sağlayan bir framework’tür. JavaScript tabanlı bu framework, kullanıcı arayüzlerini oluşturmak, veri yönetimini sağlamak ve uygulamanın diğer işlevsel ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmiştir.
1.1. Angular’ın Tarihi
Angular, başlangıçta "AngularJS" olarak tanındı ve 2010 yılında piyasaya sürüldü. Ancak 2016 yılında Google, AngularJS’i tamamen yenileyerek "Angular" adını verdi. Bu yenilenmiş sürüm, modern web standartları ile uyumlu hale getirilmiş ve TypeScript dili kullanılmaya başlanmıştır.
1.2. Angular ile Neler Yapılabilir?
Angular ile aşağıdaki gibi farklı türde web uygulamaları geliştirilebilir:
Tek sayfalık web uygulamaları (SPA)
İşlem tabanlı uygulamalar
Büyük veri işleme ve raporlama sistemleri
Mobil uyumlu web uygulamaları
Yönetim panelleri ve içerik yönetim sistemleri
Angular’ın Temel Özellikleri
Angular, geliştiricilere modern web uygulamaları oluşturmak için birçok güçlü araç ve özellik sunar. Bu özellikler, Angular’ı benzersiz kılan unsurlardır.
2.1. Component Tabanlı Yapı
Angular, component (bileşen) tabanlı bir yapıya sahiptir. Bir uygulama, küçük bağımsız bileşenlerden oluşur. Her bileşen, kullanıcı arayüzünün bir parçasını temsil eder ve uygulamanın görsel yapısını modüler bir şekilde düzenler.
2.2. TypeScript Desteği
Angular, JavaScript’in bir üst kümesi olan TypeScript ile yazılır. TypeScript, statik tür denetimi, daha temiz kod yazımı ve hataların erken tespit edilmesini sağlar. Bu da Angular uygulamalarının daha sürdürülebilir ve güvenilir olmasını sağlar.
2.3. İki Yönlü Veri Bağlantısı (Two-way Data Binding)
Angular, veriyi görsel bileşenlerle senkronize etmek için iki yönlü veri bağlantısını (two-way data binding) kullanır. Bu özellik, kullanıcı arayüzünde yapılan değişikliklerin otomatik olarak modele yansımasını sağlar ve aynı şekilde modeldeki değişiklikler de kullanıcı arayüzüne yansır.
2.4. Direktifler
Angular, DOM (Document Object Model) üzerinde işlem yapabilmek için direktifler kullanır. Direktifler, HTML elementlerine davranış ekler. Örneğin, bir listeyi döngüsel olarak oluşturmak için ngFor direktifi kullanılır. Bu sayede, geliştirilmekte olan uygulamanın dinamikliği artırılır.
2.5. Routing
Angular, uygulama içerisinde sayfalar arasında geçiş yapmak için routing özelliği sunar. Bu özellik sayesinde tek bir sayfa üzerinde çoklu görünüm ve içerik sunulabilir. Örneğin, bir kullanıcı bir linke tıkladığında, uygulama sayfası yenilenmeden içerik değişebilir.
Angular’ın Avantajları
Angular, birçok avantajı ile web geliştiricilerin tercihi olmuştur. İşte Angular’ın başlıca avantajları:
3.1. Kolay Entegre Edilebilirlik
Angular, farklı backend teknolojileriyle kolayca entegre edilebilir. RESTful API’ler veya GraphQL gibi veri alma yöntemleriyle Angular uygulamaları sorunsuz bir şekilde çalışabilir.
3.2. Güçlü Topluluk ve Destek
Angular, geniş bir geliştirici topluluğuna sahiptir ve sürekli olarak güncellenir. Google, Angular’ı destekleyen ana organizasyondur ve bu da framework’ün uzun vadeli kullanılabilirliğini garanti eder.
3.3. Test Edilebilirlik
Angular, test yazımını kolaylaştırmak için çeşitli araçlar sunar. Uygulama bileşenleri ve servisleri bağımsız olarak test edilebilir. Bu, uygulamanın sürdürülebilirliğini artırır.
3.4. Performans
Angular, optimizasyonlarla donatılmıştır ve modern web uygulamalarının gereksinimlerini karşılamak için performans açısından oldukça güçlüdür. Lazy loading gibi özellikler sayesinde yalnızca gerekli modüller yüklenir, bu da sayfa yükleme hızlarını iyileştirir.
Angular ile Web Uygulaması Geliştirme
Angular ile web uygulaması geliştirmek için belirli adımlar takip edilmelidir. Bu adımlar, proje kurulumundan uygulamanın son haline gelene kadar süreci kapsar.
4.1. Angular Proje Kurulumu
Angular CLI (Command Line Interface), Angular uygulamaları geliştirmek için kullanılan bir araçtır. Proje başlatma, bileşen oluşturma ve derleme gibi işlemleri kolayca gerçekleştirebilirsiniz.
4.2. Bileşenler (Components) ve Servisler (Services)
Angular’da her uygulama bileşenlerden oluşur. Bileşenler, HTML, CSS ve JavaScript’in birleşiminden meydana gelir. Servisler ise bileşenler arasında veri paylaşımı yapmak için kullanılır.
4.3. Angular Routing
Routing, bir uygulamanın içinde sayfalar arası geçiş yapabilmesini sağlar. RouterModule kullanarak sayfa geçişlerini yönetebilirsiniz.
4.4. Angular Forms
Angular, formlar için güçlü araçlar sunar. Kullanıcı etkileşimlerini toplamak ve işlemek için ReactiveForms ve Template-driven forms gibi seçenekler bulunur.
Angular ve SEO (Arama Motoru Optimizasyonu)
SEO, web sitelerinin Google gibi arama motorlarında daha yüksek sıralamalar alması için yapılan çalışmalardır. Angular ile SEO uyumlu bir site geliştirmek için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.
5.1. Server-Side Rendering (SSR)
Angular uygulamalarının SEO dostu olabilmesi için Server-Side Rendering (SSR) kullanmak önemlidir. SSR, uygulamanın ilk yüklemesini sunucu tarafında yaparak sayfanın içeriğinin arama motorları tarafından daha kolay indekslenmesini sağlar.
5.2. Meta Etiketleri
Angular, meta etiketlerini dinamik olarak değiştirmeye olanak tanır. Meta ve Title servisleri kullanılarak her sayfa için özel meta açıklamaları ve başlıklar ayarlanabilir.
5.3. Lazy Loading
Lazy loading, yalnızca kullanıcıların ihtiyaç duyduğu sayfaların yüklenmesini sağlar. Bu özellik, SEO açısından önemlidir çünkü sayfa yükleme sürelerini azaltır ve kullanıcı deneyimini iyileştirir.
Angular’da Güvenlik
Angular, güvenlik önlemleri konusunda da kullanıcılara yardımcı olur. Cross-Site Scripting (XSS) gibi saldırılara karşı yerleşik korumalar sağlar.
6.1. Sanitization
Angular, kullanıcı tarafından sağlanan verileri otomatik olarak temizler. Bu sayede kötü niyetli kodların çalıştırılması engellenir.
6.2. CSRF (Cross-Site Request Forgery) Koruması
Angular, CSRF saldırılarına karşı koruma sağlar. Uygulama, her isteğe özel bir güvenlik token’ı ekler.
Angular ve Mobil Uyumlu Uygulamalar
Angular, mobil uyumlu uygulamalar geliştirmek için de ideal bir seçenektir. Angular Material ile responsive tasarımlar kolayca yapılabilir.